Jak polscy specjaliści wykorzystują program Horyzont 2020?

Budżet w wysokości 77 mld EUR na lata 2014-2020. Horyzont 2020 to największy z dotychczasowych programów Unii Europejskiej w zakresie finansowania badań naukowych i innowacji. Na chwilę obecną wydano 23,5 mld EUR, a polscy przedsiębiorcy przejęli 1 proc. tej kwoty. Korzystanie z takich programów to szansa na rozwój krajowej innowacyjności – twierdzą eksperci.   

 

Horyzont 2020 ma na celu wspieranie badań naukowych i działań innowacyjnych w Unii Europejskiej. Szczególny nacisk położono na pomoc dla badań pionierskich. Choć jeszcze nie na dużą skalę, polskie firmy korzystają już z dobrodziejstw programu. Kluczowa jest świadomość płynących z udziału korzyści – prócz funduszy, beneficjenci mają szansę uzyskać dostęp do najlepszych ośrodków badawczych oraz rozpocząć współpracę z wybitnymi naukowcami z całego świata.

 

Polska liderem?  

 

Jak wskazuje Raport Krajowego Punktu Programów Badawczych 2016 – do polskich zespołów badawczych trafił 1 proc. czyli ok. 56,8 mln EUR, spośród rozdysponowanych środków. Oznacza to, że pod względem uczestnictwa w projektach, jak i wielkości pozyskanego dofinansowania, Polska znalazła się na 15 miejscu wśród 28 krajów UE. Prym w tym zakresie wiodą państwa takie jak: Wielka Brytania, Niemcy oraz Hiszpania. Z drugiej strony, 15 pozycja w rzeczywistości czyni z nas lidera wśród nowych państw UE - 13 pozostałych krajów, w tym Węgry, Czechy, czy Estonia – uplasowały się na dalszych pozycjach. 

 

Jak twierdzą eksperci, polską specjalnością są na ten moment technologie informacyjne i komunikacyjne. Co istotne, ponad 30 mln EUR  z polskiego przydziału trafiło do małych i średnich firm. Jedną z nich jest polska Grupa Kapitałowa Transition Technologies, która postawiła na światowe trendy: Internet Rzeczy oraz Przemysł 4.0. – Obecnie prowadzimy prace nad innowacyjnym projektem IMPROVE, który ma na celu wsparcie pracowników fabryk w ich codziennych zadaniach. Stale rosnąca złożoność linii produkcyjnych, kompleksowość produktów, liczba wariantów czy presja czasu wymaga takiego poziomu elastyczności fabryki, szybkiego reagowania i przetwarzania informacji, który przewyższa ludzkie możliwości. Chcemy więc przenieść zadania takie jak diagnostyka, rozpoznawanie anomalii czy optymalizacja produkcji z pracownika do systemów wspierających decyzje. Budżet naszego wniosku to ponad 4 mln EUR. Dzięki programowi Horyzont 2020 możemy prowadzić prace badawcze na najwyższym poziomie oraz współpracować z nowymi partnerami technologicznymi i klientami. W dalszej perspektywie ma szansę zyskać cała nasza gospodarka. – mówi Adam Gąsiorek, Dyrektor R&D w Grupie Kapitałowej Transition Technologies.   

 

Przeszkody na drodze do sukcesu

 

Choć wyniki polskiego rynku badawczego w Programie Horyzont można uznać za zadowalające w skali EU13, istnieje jednak spory rozdźwięk pomiędzy Polską a „starą piętnastką”. Gdzie należy upatrywać przyczyn tej dysproporcji? Po pierwsze polscy naukowcy napotykają wiele trudności na drodze do pozyskania dofinansowań. Wpływ na to mają zarówno przeszkody administracyjne, jak i brak odpowiedniego wsparcia na etapie tworzenia wniosków. Z drugiej strony płace badaczy z nowych krajów członkowskich są o wiele niższe, a role jakie pełnią oni w projektach cechuje drugoplanowość. Statystyki wskazują też, że wpływ na wysokość grantów oraz ilość projektów mają środki zainwestowane w badania i rozwój przez konkretne państwa. W tych krajach członkowskich gdzie są one najwyższe, proporcjonalnie wysoki jest także udział w programie Horyzont 2020.

 

Nadzieją napełnia jednak fakt, że wysokość programowych dofinansowań w ostatnim roku znacznie wzrosła, dając polskim zespołom badawczym większe możliwości rozwoju. Korzystanie przedsiębiorstw i ośrodków badawczych ze wsparcia takich inicjatyw jak Horyzont 2020, to szansa dla polskiej gospodarki na wyrównanie unijnego poziomu innowacyjności i wzrost atrakcyjności biznesowej.